Ιδεο-Ψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΔΨ)

Μία από τις σοβαρότερες  χρόνιες διαταραχές που ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία των αγχωδών διαταραχών  και θα πρέπει να διαχωρίζεται από την  Ιδεο-Ψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας , διακρίνεται από εμμονές / ιδεοληψίες (σκέψεις, παρορμήσεις, εικόνες) ή/και καταναγκαστικές κινήσεις  / ψυχαναγκασμούς.   Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια του DSM-IV-TR  οι ιδεοληψίες  είναι επαναληπτικές, συνήθως  είναι δυσάρεστες  και εκλύουν άγχος, δεν είναι απλές ανησυχίες  για τα προβλήματα της ζωής και το άτομο προσπαθεί να τις αποφύγει  ή να αποφορτίσει με κάποια άλλη κίνηση ή σκέψη (ψυχαναγκασμό). Απαραίτητη επίσης  για τη διάγνωση της διαταραχής είναι η προϋπόθεση να αναγνωρίζει  το άτομο ότι αυτές οι σκέψεις, παρορμήσεις  ή εικόνες είναι δημιούργημα του μυαλού του και μόνο. Οι εμμονές είναι ‘’εγω-δυστονικές’’ που σημαίνει ότι το άτομο δεν έχει τον έλεγχο τους και τις θεωρεί παράλογες,  ερχόμενες σε αντίθεση με το εγώ του. Οι ψυχαναγκασμοί  χαρακτηρίζονται από την υπερβολή και είναι συμπεριφορές  όπως συχνό πλύσιμο των χεριών, ταξινόμηση  ή νοητικές δραστηριότητες  όπως προσευχή, μέτρημα, επανάληψη  λέξεων που το άτομο  αναγκάζεται να κάνει ως αντίδραση στην εμμονή και στη δυσφορία που του δημιουργεί . ΟΙ ψυχαναγκασμοί  δεν προκαλούν ευχαρίστηση αλλά χρησιμοποιούνται από το άτομο με σκοπό να το ηρεμήσουν και να του δώσουν μία προσωρινή ανακούφιση από την πίεση και το άγχος που του δημιουργούν οι εμμονές. Η συγκεκριμένη είναι μία διαταραχή που εμφανίζεται και στα δύο φύλα κυρίως ηλικίας 25-35 ετών κατά την ενήλικη ζωή αν και έχει παρατηρηθεί και σε παιδική ηλικία. Η έναρξη της νόσου είναι απότομη και οφείλεται σε διάφορους παράγοντες όπως κληρονομικότητα, ανώμαλα επίπεδα της ουσίας σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ένα τραυματικό γεγονός στη ζωή του ατόμου όπως θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου ή  ακόμα και σε ορισμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας όπως τελειομανία και οργάνωση.  ‘Άλλες διαταραχές όπως κατάθλιψη ή τοξικομανία είναι δυνατό να οδηγήσουν στην εκδήλωση της ΙΔΨ διαταραχής αλλά και να συνυπάρχουν μαζί της. Τα άτομα με ΙΔΨ διαταραχή νιώθουν ντροπή για πολλές από τις κινήσεις και τις εμμονές τους μιας και αντιλαμβάνονται ότι είναι υπερβολικές,  παράλογες και δεν συνάδουν με την πραγματικότητα.  Τα συμπτώματα συνήθως  επιμένουν για τουλάχιστον μία ώρα  την ημέρα και  εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία του ατόμου και την καθημερινότητά του. Πολύ σημαντικό είναι  να αναζητά βοήθεια όποιος έχει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα ώστε να του συστήνεται κάποια μορφή θεραπείας  φαρμακευτική ή/και ψυχοθεραπευτική αφού η πρόγνωση της ΙΔΨ διαταραχής δεν είναι καλή ειδικά αν ακολουθείται από άλλες διαταραχές όπως κατάθλιψη και χρήση ουσιών. Εύη Ρομφαία Κλινική Ψυχολόγος- Σύμβουλος σχέσεων Πηγή: http://e-psychology.gr