Παρασκευή 28 Μαΐου 2010

Η πράσινη άσκηση ωφελεί την ψυχική υγεία

Ακόμα και 5 λεπτά άσκησης την ημέρα στο ύπαιθρο μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική υγεία, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Έσσεξ ανακάλυψαν ότι ακόμα και 5 λεπτά ‘πράσινης δραστηριότητας’ όπως το περπάτημα, η κηπουρική, το ποδήλατο ή οι αγροτικές εργασίες μπορούν να ενισχύσουν τη διάθεση και την αυτοεκτίμηση.
Ο ερευνητής Barton εκτιμά ότι δυνητικά υπάρχει μεγάλο όφελος στους ανθρώπους, την κοινωνία και το κόστος στο σύστημα υγείας αν όλες οι ομάδες ανθρώπων αποθεραπεύονται με περισσότερη ‘πράσινη άσκηση.
Πολλές έρευνες έδειξαν ότι η άσκηση σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ψυχικής νόσου και να βελτιώσει την αίσθηση ευεξίας, αλλά οι επικεφαλής της έρευνας, Jules Pretty και Jo Barton, δήλωσαν ότι μέχρι τώρα κανείς δεν γνώριζε πόσος χρόνος χρειάζονται να περάσει κάποιος με ‘πράσινη άσκηση’ έτσι ώστε να φανούν οφέλη.
Οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία 1.252 ανθρώπων διαφορετικών ηλικιών, φύλων και επιπέδου ψυχικής υγείας που συνελέχθησαν από 10 μελέτες στη Βρετανία. Ανέλυσαν δραστηριότητες όπως περπάτημα, κηπουρική, ποδηλασία, ψάρεμα, βαρκάδα, ιππασία και αγροτικές εργασίες. Ανακάλυψαν ότι οι μεγαλύτερες αλλαγές στην υγεία συνέβαιναν στους νέους και τους ψυχικά ασθενείς, αν και ωφελούνταν άνθρωποι όλων των ηλικιών και των κοινωνικών ομάδων. Το μεγαλύτερο θετικό αποτέλεσμα στην αυτοεκτίμηση προήλθε από ‘πράσινη άσκηση’ 5 λεπτών.
Όλα τα εξωτερικά περιβάλλοντα ήταν ωφέλιμα, περιλαμβανομένων των πάρκων σε πόλεις αλλά περισσότερο θετική επίδραση είχαν πράσινες περιοχές με νερό.
Η έρευνα δημοσιεύεται στο περιοδικό ‘Environmental Science & Technology.

Πέμπτη 20 Μαΐου 2010

Νέοι μπαμπάδες:Κατάθλιψη από το κλάμα

Ενας στους δέκα νέους μπαμπάδες εμφανίζουν κατάθλιψη μετά τη γέννηση του παιδιού τους, σύμφωνα με τους επιστήμονες του Τμήματος Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής της Ανατολικής Βιρτζίνια στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι την περίοδο των τριών έως έξι μηνών μετά τη γέννα, που θεωρείται και η πιο δύσκολη από ψυχολογικής πλευράς για τους γονείς, καθώς το κλάμα του μωρού φθάνει στο αποκορύφωμά του, ένας στους τέσσερις άνδρες μπορεί να εμφανίσει κατάθλιψη.
Πηγή: Virginia Medical School

Τρίτη 18 Μαΐου 2010

Κατάθλιψη – διαχρονική μάστιγα της ανθρωπότητας.!

Του Καθηγητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ...
"Θεωρεί τον εαυτό του ως άτομο που μίσησαν οι Θεοί και το κατατρέχουν με τον παντοδύναμο θυμό τους…Ανίκανο να κάνει κάτι για τη βελτίωση της κατάστασής του, το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη αρνείται τη βοήθεια των φίλων του, των ψυχολόγων, των ιατρών: αφήστε με τον ασεβή, τον καταραμένο, τον μισητό των Θεών, να υποστώ μόνος μου το μαρτύριό μου. Κάθε πράξη, κάθε προσπάθεια, κάθε ενέργειά μου να ξεφύγω από την κατάθλιψή μου μπορεί να θεωρηθεί ασεβής αντίσταση στη θέληση των θεών…"
Ακούγεται και ζωντανή και επίκαιρη η παραπάνω υποκειμενική περιγραφή ενός ατόμου που πάσχει από κατάθλιψη αλλά όσο και αν προσιδιάζει στη σύγχρονη πραγματικότητα παρακαλώ σημειώστε ότι γράφτηκε από τον Πλούταρχο και δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά τον 2ο προ Χριστού αιώνα!... Φυσικά δεν αναφέρομαι στην περίπτωση μελαγχολίας ή παροδικής συναισθηματικής δυσθυμίας αλλά στην ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ η οποία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ταλανίζει απίστευτα μεγάλους αριθμούς συνανθρώπων μας και μαζί τους συγγενείς τους και η οποία, σύμφωνα με κάποιες στατιστικές προγνωστικές προβολές για τις αιτίες θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο μέχρι το 2020 θα φτάσει την δεύτερη θέση στις 5 κυρίαρχες αιτίες θανάτου διεθνώς (την πρώτη θέση θα έχουν οι ισχαιμικές καρδιοπάθειες, την τρίτη τα τροχαία ατυχήματα, την τέταρτη τα εγκεφαλικά και την Πέμπτη η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια).
Η κατάθλιψη εμφανίζεται σε μια πρώτη, επιπόλαια εξέταση ως μια διογκωμένη κατάσταση του αισθήματος της κοινής λύπης. Εκφράζοντας τα υποκειμενικά του συναισθήματα σε τρίτους, το άτομο που αρχίζει να βυθίζεται στον αδυσώπητο κόσμο της κατάθλιψης χρησιμοποιεί το λεξιλόγιο, τις εκφράσεις κάθε ατόμου που διέρχεται μια κρίση οδύνης, λύπης ή μελαγχολίας. Σε αντίθεση όμως, με την περίπτωση της συνηθισμένης και παροδικής θλίψης και μελαγχολίας, που όλοι μας κατά καιρούς περνάμε, στην περίπτωση της κατάθλιψης η συμπτωματολογία ενέχει τον καθοριστικό χαρακτήρα της βαθμιαίας, αλλά σαφέστατης, αλλαγής προς το χειρότερο.
Συναισθηματικά το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη δηλώνει τη σταδιακή απώλεια κοινών συναισθημάτων που καλύπτουν το φάσμα από το ενδιαφέρον για γνωστούς και φίλους μέχρι και την αγάπη για οικείους, τον έρωτα για το ταίρι του. Ταυτόχρονα το άτομο χάνει την αίσθηση του χιούμορ και συχνά, χωρίς προφανείς αιτίες, ξεσπά σε κλάμα. Καθώς η κατάσταση χειροτερεύει το άτομο αδυνατεί, ακόμη και όταν συντρέχουν λόγοι, να κλάψει.
Βυθιζόμενο στην κατάθλιψη το άτομο αποζητά καταστάσεις εξάρτησης και, βαθμιαία γίνεται παθητικό αποφεύγοντας έτσι τις ευθύνες που συνοδεύουν το ρόλο κάθε ώριμου ατόμου. Συγκεκριμένα, το άτομο εγκαταλείπει την οικογένεια, τους φίλους, τις κοινωνικές δραστηριότητες, τα επαγγελματικά του ενδιαφέροντα, κλείνεται στον εαυτό του και στο βουβό δράμα της καταθλιπτικής μελαγχολίας του. Με το πέρασμα του χρόνου το άτομο φτάνει στο σημείο όπου αδυνατεί – ή δεν βρίσκει μέσα του την ενέργεια – να ολοκληρώσει συνηθισμένες πράξεις και ασχολίες, πλύσιμο, ντύσιμο, μαγείρεμα. Με λίγα λόγια, το άτομο καταντάει ένα άβουλο όν, κλείνεται στο καβούκι του και παύει να έχει οποιοδήποτε ενδιαφέρον για τον εαυτό του και τους γύρω του.
Αιτιολογία
Ψυχοδυναμικά η κατάθλιψη εξηγήθηκε από τον Φρόιντ σαν περίπτωση εσωτερίκευσης κάποιας αποτυχίας στην οποία το ΕΓΩ του ατόμου ταυτίζεται με το χαμένο αντικείμενο, άτομο ή κατάσταση. Στη Φροϋδική θεωρία υποτίθεται ότι σε μια κατάσταση ερωτικής απογοήτευσης, το πρόσωπο που πληγώνει το άτομο ενσωματώνεται στο ΕΓΩ του, ταυτίζεται συμβολικά μ΄αυτό, και κατά συνέπεια η διάλυση της προσωπικότητας του ατόμου (με τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της κατάθλιψης) αποτελεί για το άτομο την πρέπουσα τιμωρία για το ένοχο πρόσωπο.
Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ μιας συνηθισμένης θλίψης ή λύπης που έρχεται σαν λογικό επακόλουθό μιας οποιοσδήποτε ερωτικής απογοήτευσης και της κατάθλιψης έγκειται, ψυχαναλυτικά, στο γεγονός ότι ο καθένας αφού θρηνήσεις τη συγκεκριμένη απογοήτευση θα ξεχάσει το συγκεκριμένο πρόσωπο που τον πλήρωσε και θα αναζητήσει νέες χαρές σε άλλα πρόσωπα.
Οι ψυχολογικές θεωρίες της συμπεριφοράς – οι μπηχεβιοριστές – διατείνονται ότι μερικά άτομα δεν δημιουργούν στην παιδική τους ηλικία τις απαιτούμενες βάσεις, τις δομές της προσωπικότητάς τους, τους υγιείς μηχανισμούς ομοιοστατικού ελέγχου και διακατέχονται από έντονη ανασφάλεια και αβεβαιότητα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Μια δυνατή συγκίνηση απώλειας ή αποτυχίας που φέρνει θλίψη στον καθένα μας, οδηγεί τα άτομα αυτά σε απόγνωση και κατάθλιψη με συνέπεια τον αποσυντονισμό των δομών της προσωπικότητάς τους...
Σύγχρονες βιοχημικές έρευνες και μελέτες αποσκοπώντας στην εδραίωση κάποιας οργανικής αιτίας για το φαινόμενο της κατάθλιψης έχουν στοιχειοθετήσει τη συσχέτιση υπέρμετρης ποσότητας κορτιζόνης στο αίμα ή τις διαταραχές στο μεταβολισμό σοδίου και ποτασσίου με την παρουσία κατάθλιψης και καταθλιπτικής μελαγχολίας. Ταυτόχρονα οι χημικές έρευνες ελέγχουν και το ρόλο που διαδραματίζει η κληρονομικότητα στην εδραίωση της προδιάθεσης μερικών ατόμων, για δημιουργία καταθλιπτικών ψυχολογικών καταστάσεων.
Θεραπεία
Όπως και με άλλες μορφές ψυχολογικών-ψυχιατρικών προβλημάτων η πρόοδος της βιοχημείας και η ανάπτυξη ψυχοφαρμάκων, παρέχει ελπιδοφόρα αποτελέσματα στις περιπτώσεις καταθλιπτικών νευρώσεων (και ψυχώσεων) που κάποτε θεωρούσαμε ανίατες αδρανοποιώντας το άτομο ή οδηγώντας το στην αυτοαναίρεση, στην αυτοκτονία! Τα αποτελέσματα γίνονται ακόμη πιο θετικά όταν η ιατροφαρμακευτική αγωγή με ψυχοφάρμακα συνδυάζεται και με την κατάλληλη ψυχοθεραπευτική υποστήριξη.
Στην εποχή μας η κατάθλιψη, την οποία στην αρχαιότητα είχαν χαρακτηρίσει ως κατάρα των θεών, εφόσον διαγνωσθεί έγκαιρα και αντιμετωπιστεί με τα κατάλληλα ψυχοφάρμακα και ψυχοθεραπευτική αγωγή υποστήριξης επιτρέπει στο άτομο να παραμείνει περιπατητικό, να λειτουργήσει μέσα και γύρω από το σπίτι του χωρίς να χρειαστεί εισαγωγή σε ψυχιατρική-νευρολογική κλινική. Από πρόσφατες σχετικές μάλιστα έρευνες πιστοποιείται και συνάγεται το συμπέρασμα ότι η φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική αγωγή που παρέχεται εκτός κλινικής προφυλάσσει το άτομο και από τα γνωστά σύνδρομα «ιδρυματοποίησης» που δημιουργούν, σχεδόν κατά κανόνα, οι συνθήκες ζωής και το περιβάλλον των κλασικών ψυχιατρικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
Είναι γνωστό ότι το άτομο που βυθίζεται στην κατάθλιψη συχνά προβαίνει στην πράξη αυτοαναίρεσης (αυτοκτονίας), κλείνω επισημαίνοντας τις γοργά αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ήδη μεγάλος αριθμός Ελλήνων, που μπορεί να λειτουργήσουν επιβαρυντικά στον ψυχισμό μας και θα παροτρύνω τα άτομα, ή εφόσον αυτά αδυνατούν, τους συγγενείς, να προστρέξουν σε αναζήτηση ψυχολογικής και ψυχιατρικής βοήθειας όταν αντιληφθούν ότι η συμπτωματολογία που περιληπτικά περιέγραψα παραπάνω τους αφορά.
Αναρτήθηκε από gianniotis.gr

Δευτέρα 17 Μαΐου 2010

Η κρίση γονατίζει (και) τους εργαζόμενους

Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
Το στρες της οικονομικής κρίσης καταβάλλει τους εργαζόμενους, με συνέπεια να αυξάνονται κατακόρυφα τα προβλήματα ψυχικής υγείας και η λήψη αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών φαρμάκων, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.
Επιστήμονες από τον βρετανικό οργανισμός ψυχικής υγείας Mind πραγματοποίησαν δημοσκόπηση σε περισσότερους από 2.000 εργαζόμενους, διαπιστώνοντας ότι σχεδόν ο ένας στους δέκα χρειάστηκε να απευθυνθεί στους γιατρούς με κρίση άγχους – και από αυτούς, το 7% παίρνουν πλέον αγχολυτικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα για να αντέχουν.
Η τελευταία διετία είναι ιδιαίτερα στρεσογόνος ακόμα και για όσους δεν έχασαν την δουλειά τους. Σε πολλές περιπτώσεις μειώθηκαν οι υπερωρίες και έτσι το εισόδημα, σε άλλες έγιναν μειώσεις προσωπικού και έτσι αυξήθηκαν οι ώρες που πρέπει να δουλεύουν οι εναπομείναντες εργαζόμενοι, ενώ πολλοί αισθάνονται ανασφάλεια για το εργασιακό τους μέλλον.
Σύμφωνα με την δημοσκόπηση, ο ένας στους τρεις εθελοντές που συμμετείχαν εργάζεται πλέον περισσότερες ώρες και πιο σκληρά απ’ ό,τι μέχρι πέρυσι, ενώ σχεδόν το 50% αγωνιούν για το αν θα κρατήσουν την δουλειά τους.
Επιπλέον, ο ένας στους πέντε έχει παρουσιάσει σωματικό πρόβλημα υγείας εξαιτίας του στρες και ο ένας στους τέσσερις έχει ξεσπάσει σε κλάματα κάποια στιγμή στην δουλειά του, μη αντέχοντας άλλο την πίεση.
Για το περίπου 10% των εθελοντών η πίεση της κρίσης βγήκε εκτός ελέγχου και απευθύνθηκαν στους γιατρούς τους με αγχώδη συνδρομή, για την οποία και λαμβάνουν πλέον φαρμακευτική αγωγή.
Οι εκπρόσωποι του Mind επισημαίνουν ότι αυτές τις δύσκολες ώρες οι εταιρείες θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να βελτιώσουν την ατμόσφαιρα στους εργασιακούς χώρους, καθώς και να δείχνουν περισσότερη κατανόηση στα προβλήματα ψυχικής υγείας των εργαζομένων.
«Οι εργασιακές συνθήκες έχουν γίνει απίστευτα σκληρές τα τελευταία χρόνια και οι εργαζόμενοι γονατίζουν», δήλωσε ο επικεφαλής του Mind Πωλ Φάρμερ. «Είναι πιο σημαντικό παρά ποτέ να ληφθούν μέτρα από τις επιχειρήσεις για να θέσουν υπό έλεγχο τα επίπεδα του στρες και να βελτιώσουν το εργασιακό περιβάλλον για όλους τους εργαζόμενους».
Για συνέχεια βλέπε εφημερίδα τα ΝΕΑ

Κυριακή 16 Μαΐου 2010

«Χρυσοί» κανόνες για την απόδοση των μαθητών

Οι πόρτες των εξεταστικών κέντρων άνοιξαν σήμερα το πρωί και περίπου 100.000 αγχωμένοι έφηβοι μπήκαν στις αίθουσες για να διαγωνιστούν στη Νεοελληνική Γλώσσα γενικής παιδείας. Οι μαθητές της τρίτης λυκείου έχουν μπει πλέον στην… τελική ευθεία, το στρες έχει φτάσει στο ζενίθ, η ψυχολογία έχει αρχίσει να πέφτει και η κούραση έχει ήδη αρχίσει να συσσωρεύεται. Στην ίδια «μοίρα» θα είναι από την επόμενη εβδομάδα και οι μαθητές μικρότερων τάξεων, οι οποίοι θα ξεκινήσουν και αυτοί να «γράφουν» τις τελικές εξετάσεις τους.
Κάθε έφηβος είναι διαφορετικός και οι γονείς του οφείλουν να τον «χειρίζονται» με τον τρόπο στον οποίο αντιδράει καλύτερα. Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο της ζωής τους, τα παιδιά έχουν ανάγκη την υποστήριξη, ακόμα και αν δεν το παραδέχονται. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι οι ενήλικες πρέπει να το παρακάνουν και να τα «πνίξουν» από το υπερβολικό τους ενδιαφέρον. Εικόνες όπως μητέρες και πατέρες να περιμένουν έξω από τα σχολεία με τα βιβλία στο χέρι για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να κάνουν μια τελευταία επανάληψη δεν ωφελούν κανέναν, αντίθετα εκνευρίζουν τους εφήβους. Ψυχολόγοι αναφέρουν ότι οποιοσδήποτε εκνευρισμός πρέπει να αποφεύγεται αυτή την περίοδο, γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα αποτυπωθεί στα γραπτά και τις επιδόσεις του παιδιού. Ο «Ε.Τ.» συγκέντρωσε τους «χρυσούς» κανόνες που πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς για να βοηθήσουν τους υποψηφίους να αποδώσουν καλύτερα.
Δεν δίνουμε εξετάσεις, δίνουν εξετάσεις
«Δεν είναι καλή περίοδος, δίνουμε εξετάσεις», λένε οι απανταχού Ελληνες γονείς, που κυριευμένοι από το άγχος τους για το μέλλον των παιδιών τους κάνουν τα πάντα για να τα βοηθήσουν να περάσουν αυτή τη «δοκιμασία». Τα συναισθήματά τους είναι απόλυτα φυσιολογικά και είναι κατανοητό ότι προέρχονται από τη μεγάλη αγάπη που έχουν για τα παιδιά τους. Οι έφηβοι, όμως, συχνά δεν το βλέπουν έτσι… «Με αποσυντονίζουν και με αγχώνουν», λέει στον «Ε.Τ.» η Αρτεμις Β., που τελειώνει την τρίτη γυμνασίου. Η 15χρονη είναι μια από τους χιλιάδες μαθητές που αναφέρουν ότι οι ενήλικες τους μεταφέρουν το άγχος τους και τους κάνουν να αισθάνονται χειρότερα.
Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για τα παιδιά, οι γονείς πρέπει να είναι υποστηρικτικοί και να προσπαθούν να κρατούν το οικογενειακό περιβάλλον ήρεμο. Ταυτόχρονα, ειδικοί αναφέρουν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να «απενοχοποιήσουν» τους εφήβους, εξηγώντας τους ότι η αποτυχία είναι κομμάτι της ζωής και ότι δεν θα έρθει η συντέλεια του κόσμου σε περίπτωση που δεν καταφέρουν να περάσουν στη σχολή της επιλογής τους.
Υπνος
«Κάθε χρόνο οι μαθητές φτάνουν στα εξεταστικά κέντρα άυπνοι και καταταλαιπωρημένοι. Σίγουρα και φέτος αυτή την εικόνα θα αντικρίσουμε», λέει στον «Ε.Τ.» η κ. Μαρία Μαρκοπούλου, εκπαιδευτικός. Η σημασία του ύπνου είναι αδιαμφισβήτητη και αποδεικνύεται από πληθώρα επιστημονικών μελετών. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη, η οποία διενεργήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο καλός νυχτερινός ύπνος βοηθάει τους ανθρώπους να απομνημονεύσουν τις νέες πληροφορίες και λέξεις που έμαθαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Ματ Ντέιβις, που ηγήθηκε της έρευνας, ο ύπνος είναι καθοριστικός προκειμένου τα «δεδομένα» να μεταφερθούν από τη βραχεία στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Διατροφή
«Ο οργανισμός των παιδιών δεν πρέπει να εξαντληθεί από θρεπτικά συστατικά», λέει στον «Ε.Τ.» η κ. Σοφία Ελευθερίου, διατροφολόγος, και συνεχίζει: «Εξαιρετικά σημαντική ομάδα είναι τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα οποία δίνουν στον άνθρωπο ενέργεια. Το μαύρο ψωμί, τα δημητριακά και τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, μεταξύ άλλων, έχουν το προτέρημα ότι δίνουν ενέργεια σε αργό ρυθμό, ώστε να τη χρησιμοποιήσει ο οργανισμός με τον καλύτερο δυνατό τρόπο». Την ίδια ώρα, οι μαθητές πρέπει να φροντίζουν ώστε να προσλαμβάνουν και αρκετές βιταμίνες: «Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά. Βοηθούν αρκετά τη μνήμη και καταπολεμούν το στρες. Καλό είναι, λοιπόν, να καταναλώνονται τουλάχιστον πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως», αναφέρει η κ. Ελευθερίου. Την ίδια ώρα, σημειώνει ότι πρέπει να καταναλώνονται και άπαχο κρέας ή πουλερικά, για να γίνεται η απαραίτητη πρόσληψη πρωτεϊνών. Από τη λίστα των… «έξυπνων» τροφών δεν θα μπορούσαν να λείπουν και τα λιπαρά ψάρια, όπως η σαρδέλα και ο σολομός: «Τα ψάρια αυτά είναι πλούσια σε Ω3, τα οποία επίσης βοηθούν στη μνήμη. Ταυτόχρονα, είναι ευεργετικά και για το νευρικό σύστημα», εξηγεί η διατροφολόγος.
Οσον αφορά τα σνακ, η διατροφολόφος αναφέρει ότι μία από τις πιο «σοφές» επιλογές που μπορεί να κάνει ένας μαθητής είναι οι ανάλατοι ξηροί καρποί: «Τα αμύγδαλα και τα καρύδια δίνουν μαγνήσιο, μετάλλα και βιταμίνες. Το μαγνήσιο είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τη μυϊκή λειτουργία, είναι ωφέλιμο για τη μνήμη και γενικότερα συμμετέχει σε διάφορες διεργασίες στο σώμα μας», εξηγεί η κ. Ελευθερίου και συνεχίζει: «Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τη σημασία του νερού, ώστε οι μαθητές να είναι ενυδατωμένοι. Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει απώλεια συγκέντρωσης. Επειδή τις ημέρες των εξετάσεων έχει αρκετή ζέστη και αυξάνονται οι απαιτήσεις του οργανισμού σε υγρά, οι μαθητές μπορούν να πίνουν και γάλα ή φρέσκους χυμούς».
Εκτός από τις τροφές που πρέπει να επιλέγουμε, η ειδικός αναφέρει και ορισμένες που πρέπει να αποφεύγουμε: «Οχι στην υπερκατανάλωση καφέ και όχι στα έτοιμα φαγητά, όπως κρουασάν, πατατάκια και γλυκά». Ενα χρήσιμο tip είναι σε περίπτωση που οι μαθητές θέλουν να δράσει πιο γρήγορα η καφεΐνη του καφέ να τον πιούν χωρίς γάλα γιατί επιβραδύνεται η απορρόφησή της.
«Κλασικά» λάθη που στρεσάρουν…
Παρότι είναι πολύ δύσκολο οι γονείς να αλλάξουν νοοτροπία, ιδιαίτερα τώρα που ξεκίνησαν οι εξετάσεις, καλό είναι να αποφεύγουν μερικά από τα «κλασικά» λάθη που στρεσάρουν τα παιδιά.
• Μη βομβαρδίζετε τα παιδιά σας με τις δικές σας προσδοκίες και μη χρησιμοποιείτε φράσεις όπως: «Αποκλείεται να περάσεις στο πανεπιστήμιο, δεν άνοιξες βιβλίο όλη τη χρονιά». Είναι πολύ σημαντικό να υποστηρίζετε διακριτικά τα παιδιά σας, σεβόμενοι τις κλίσεις και τις προτιμήσεις τους.
• Αποφύγετε τις πολλές επισκέψεις φίλων ή συγγενών που συμβάλλουν στη δημιουργία «βαβούρας» μέσα στο σπίτι και ξεσηκώνουν το μαθητή ή τον αποσπούν από το διάβασμά του. Καλό είναι να αποφεύγονται και καβγάδες μεταξύ των γονέων, ώστε μέσα στο σπίτι να επικρατεί κλίμα ηρεμίας.
• Σταματήστε να «γκρινιάζετε» στο παιδί σας για τον τρόπο με τον οποίο διαβάζει. Πολλοί έφηβοι διαβάζουν με μουσική, ενώ άλλοι επιλέγουν την απόλυτη ησυχία. Αυτό εξαρτάται απόλυτα από την προσωπικότητα του κάθε μαθητή και οι γονείς πρέπει να είναι σε θέση να σεβαστούν τις αποφάσεις του. Σημειωτέον ότι το ίδιο ισχύει και για τις ώρες που προτιμούν και επιλέγουν να διαβάζουν οι μαθητές.
• Φροντίστε το ψυγείο να είναι πάντα γεμάτο με υγιεινά σνακ και να υπάρχει φρεσκομαγειρεμένο φαγητό. Καλό είναι, όμως, να αποφεύγετε να ρωτάτε συνέχεια το παιδί αν έχει φάει και αν θέλει να του ετοιμάστε κάτι άλλο.
• Μη διακόπτετε το διάβασμά του, εκτός αν υπάρχει πολύ σημαντικός λόγος. Σε αυτούς, βέβαια, δεν συμπεριλαμβάνονται διάφορες δικές σας ερωτήσεις ή απορίες όπως «τι διαβάζεις τώρα;» ή «πότε θα κοιμηθείς;».
• Ως εκδήλωση συμπαράστασης στο παιδί σας περιορίστε και τη δική σας διασκέδαση, καθώς είναι λογικό να ξεσηκώνεται όταν βλέπει τους γονείς του να ξεπορτίζουν διαρκώς. Βέβαια, είναι προτιμότερο να βγείτε από το σπίτι παρά να βλέπετε τηλεόραση ή να συζητάτε στη… διαπασών.
• Μην προβαίνετε σε απαγορεύσεις, ειδικά αυτή την εποχή, και μη στερείτε από τα παιδιά σας το αναφαίρετο δικαίωμά τους στην ψυχαγωγία. Μια βόλτα με φίλους για καφέ, παιχνίδι ή χαλαρή κουβεντούλα, λίγη άσκηση, μια καλή ταινία στην τηλεόραση ή το DVD, ένα video game ή ακόμα και το ξεφύλλισμα ενός περιοδικού αποτελούν απαραίτητα μικρά διαλείμματα που βοηθούν να καθαρίσει το μυαλό. 
Από την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

Παρασκευή 7 Μαΐου 2010

Kατάθλιψη: Μια αθόρυβη αρρώστια

Kατάθλιψη: Μια αθόρυβη αρρώστια
του Milton L. Wainberg
Η ζωή είναι γεμάτη με ωραίες και άσχημες στιγμές, στιγμές πόνου και ευτυχίας. Όταν όμως κάποιος αισθάνεται να καταρρέει για κάμποσες εβδομάδες ή δεν λειτουργεί όπως συνήθως στην καθημερινότητά του, τότε ίσως υποφέρει από μια κοινή αλλά σοβαρή αρρώστια, την κλινική κατάθλιψη.
Θα πρέπει να κάνουμε έναν διαχωρισμό ανάμεσα στην κλινική κατάθλιψη, που είναι πάθηση, και στην κατάθλιψη που στην καθομιλούμενη λέμε ότι μας πιάνει και απλώς εννοούμε ότι δεν έχουμε τα κέφια μας. Το συγκεκριμένο άρθρο ασχολείται με την κλινική κατάθλιψη.
Πέρα από τη ριζική αλλαγή της ψυχικής διάθεσης, τα συμπτώματα κατάθλιψης μπορεί να συμπεριλαμβάνουν πόνους ή ενοχλήσεις που απαιτούν ιατρική παρακολούθηση, όπως εξάντληση, διαταραχές του ύπνου και της όρεξης, άγχος, νευρικότητα, δυσκολία στη συγκέντρωση και αδύναμη μνήμη.
Τι είναι κατάθλιψη;
Σε τι διαφέρει η κλινική κατάθλιψη από τη θλίψη; Είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε θλίψη σε κάποιες στιγμές της ζωής, όπως όταν προσβαλλόμαστε από κάποια σοβαρή αρρώστια, όταν νιώθουμε μοναξιά, όταν βιώνουμε τον θάνατο κάποιου στενού φίλου ή συγγενή, έναν χωρισμό ή χάνουμε τη δουλειά μας. Αν όμως η θλίψη διαρκεί περισσότερο από δύο εβδομάδες είναι πιθανό να υποφέρουμε από κλινική κατάθλιψη και είναι καλό να αναζητήσουμε τη βοήθεια ενός ειδικού.
Η κλινική κατάθλιψη είναι μια ασθένεια που αντιμετωπίζεται με φάρμακα, όπως ο διαβήτης ή η υψηλή πίεση. Πολλοί πιστεύουν λανθασμένα πως η κατάθλιψη είναι φυσιολογική για τους ενήλικες, τους εφήβους, τις νέες μητέρες, τις γυναίκες σε εμμηνόπαυση ή τους ανθρώπους με χρόνιες παθήσεις όπως το AIDS. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι η κατάθλιψη ποτέ δεν είναι φυσιολογική, σε οποιαδήποτε ηλικία ή φάση ζωής και αν βρίσκεστε. Όποιος βιώνει συμπτώματα κατάθλιψης καλά θα κάνει να εξετασθεί και να το αντιμετωπίσει, ακριβώς όπως όταν πάσχει από κάποια σωματική αρρώστια.
Η κλινική κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους σε οποιαδήποτε ηλικία ή οικονομικό επίπεδο. H κατάθλιψη προκαλεί ανικανότητα να ανταποκριθεί κανείς στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, ένταση στη δουλειά και τις σχέσεις, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκτονία.
Η κατάθλιψη απαντάται συχνά στους οροθετικούς καθ’ όλη τη διάρκεια της αρρώστιας και προκαλεί νευρική υπερένταση. Στους οροθετικούς η κατάθλιψη εμφανίζεται σε οριακές στιγμές και κρίσιμες περιόδους όπως κατά τη διάγνωση της μόλυνσης, την εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, την εμφάνιση ευκαιριακών λοιμώξεων, την αποτυχία θεραπείας κ.ά.
Το να αντιμετωπίσετε την κατάθλιψη είναι σημαντικό για πολλούς λόγους: θεραπεύοντας τα συμπτώματα της κατάθλιψης όχι μόνο βελτιώνεται η ποιότητα της ζωής σας, αλλά χάρη στην καλύτερη ψυχική διάθεση τα αντιρετροϊικά φάρμακα λειτουργούν αποτελεσματικότερα, μειώνεται η ταχύτητα εξέλιξης της αρρώστιας και ο αριθμός επισκέψεων στον γιατρό. Η κατάθλιψη είναι η πιο κοινή αιτία ψυχιατρικής παρακολούθησης στα άτομα που έχουν μολυνθεί από τον HIV και είναι μια ασθένεια που πιθανώς να μη διαγνωστεί σωστά και να μην αντιμετωπιστεί όπως πρέπει. Οι θεράποντες γιατροί οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους όλες τις συνέπειες της θεραπείας της κατάθλιψης (παρενέργειες των φαρμάκων, μολύνσεις, ενδοκρινικά προβλήματα, κ.ά.), πριν προτείνουν τελική θεραπευτική αγωγή.
Ποιοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάθουν κατάθλιψη; Στις ΗΠΑ, όπου ερευνήθηκε η εμφάνιση της κατάθλιψης στους οροθετικούς που παρακολουθούνται ιατρικά, βρέθηκε να είναι υψηλό. Τα μεγάλα ποσοστά βρέθηκαν στους χρήστες ηρωίνης και στις γυναίκες που κάνουν σεξ χωρίς προφυλάξεις. Επίσης, η κατάθλιψη εμφανίζεται πολύ συχνά σε άτομα που έχουν ήδη νοσήσει από AIDS ή έχουν ιστορικό κατάθλιψης ή εθισμό σε αλκοόλ ή ναρκωτικά. Επίσης οι άνεργοι και τα άτομα που δεν είναι αποδεκτά από την κοινωνία ή που έχουν βιώσει την απώλεια πολλών κοντινών τους ανθρώπων είναι πιο επιρρεπή στην κατάθλιψη.
Μια προδιάθεση προς την κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο της εμφάνισης της ίδιας της κατάθλιψης σε άτομα για τα οποία δεν συντρέχουν ουσιαστικοί λόγοι να την πάθουν. Γενικά, οι γυναίκες έχουν στατιστικά τις διπλάσιες πιθανότητες από τους άντρες. Αν και οι αιτίες γι’ αυτό δεν είναι ξεκάθαρες, οι βιολογικές διαφορές των γυναικών έναντι των αντρών, όπως οι ορμονικές αλλαγές, μπορούν να οδηγήσουν σε κατάθλιψη. Επιπλέον, κοινωνικοί παράγοντες, όπως το άγχος της εργασίας, οι οικογενειακές υποχρεώσεις, οι σεξουαλικές διακρίσεις σε βάρος τους και η φτώχια, είναι σοβαροί λόγοι που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της ασθένειας στις γυναίκες.
Συμπτώματα της κλινικής κατάθλιψης
Δεν βιώνουν όλοι οι ασθενείς την αρρώστια με τον ίδιο τρόπο. Παραθέτουμε τη λίστα των συμπτωμάτων (από το DSM-IV, την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση, 1994). Αν παρουσιάζετε πέντε ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα για περισσότερες από δύο εβδομάδες (ιδίως αν είναι τόσο σοβαρά που να επηρεάζουν τη ζωή σας), καλά θα κάνετε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
· Θλίψη, ανησυχία ή μια αίσθηση «κενού».
· Αλλαγές στον ύπνο (υπερβολικά λίγος ή υπερβολικά πολύς).
· Αλλαγές στην όρεξη (απώλεια όρεξης και βάρους ή το αντίθετο).
· Άγχος και οξυθυμία.
· Έντονα συμπτώματα που δεν ανταποκρίνονται σε φάρμακα (πονοκέφαλος, χρόνιοι πόνοι, δυσκοιλιότητα, διαταραχές της πέψης).
· Δυσκολία συγκέντρωσης και μνήμης, αναποφασιστικότητα.
· Κόπωση και έλλειψη ενέργειας.
· Συναισθήματα ενοχής, απελπισίας και υποτίμησης.
· Σκέψεις γύρω από τον θάνατο και την αυτοκτονία.
Στους οροθετικούς τα συμπτώματα της αϋπνίας και της κούρασης μερικές φορές δεν έχουν σχέση με τον HIV ή με τις αντιρετροϊικές θεραπείες αλλά με την κατάθλιψη, γι’ αυτό δεν πρέπει να αγνοηθούν.
Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάθλιψη;
Περισσότερο από το 80% των ατόμων με κατάθλιψη μπορούν να πάρουν φαρμακευτική αγωγή με πολύ καλά αποτελέσματα, ή να κάνουν ψυχοθεραπεία, ή και τα δύο. Όσο πιο νωρίς γίνει η διάγνωση τόσο πιο αποτελεσματική είναι η θεραπεία της.
Κάποιοι άνθρωποι ντρέπονται να ζητήσουν βοήθεια και αρνούνται να μιλήσουν για θέματα τόσο προσωπικά με έναν άγνωστο, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι η κατάθλιψη θα εξαφανιστεί από μόνη της, ή ακόμα χειρότερα φοβούνται πως οι άλλοι θα σκεφτούν πως τρελάθηκαν. Για να αντέξουν κάνουν κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών και έτσι το μόνο που πετυχαίνουν είναι να επιδεινώσουν την κατάστασή τους.
Ο πιο κοινός τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς την κατάθλιψη είναι τα αντικαταθλιπτικά χάπια, η ψυχοθεραπεία ή και τα δύο μαζί. Τα χάπια δεν προκαλούν οργανική εξάρτηση ούτε αλλάζουν την προσωπικότητα, ενώ βοηθούν στο να βρίσκεται η ψυχική διάθεση σε ισορροπία. Επίσης σταθεροποιούν τον ύπνο και την όρεξη. Επιπλέον βοηθούν να επέλθει ισορροπία στους χημικούς παράγοντες που επηρεάζουν τα συναισθήματα.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η αγωγή είναι αποτελεσματική και πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ίσως χρειαστούν από μία έως και οκτώ εβδομάδες θεραπείας μέχρι να σημειωθεί βελτίωση. Οι παρενέργειες (διαταραχές του ύπνου, δυσκοιλιότητα ή ξηροστομία) είναι παροδικές και γενικά φεύγουν μετά από δύο εβδομάδες.
Πρέπει να τηρείτε τη δοσολογία και την τακτική λήψη των φαρμάκων και να συζητάτε για την πρόοδό σας με τον γιατρό σας. Αν παίρνετε φάρμακα και για κάποια άλλα προβλήματα υγείας, οφείλετε να το πείτε στον γιατρό σας, ώστε να συνεκτιμηθούν και να λάβετε την πρέπουσα φαρμακευτική αγωγή.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να γίνει σε ατομικές συνεδρίες. Οι σύμβουλοι, οι κλινικοί ψυχολόγοι, οι ψυχίατροι και οι κοινωνικοί λειτουργοί μπορούν να σας βοηθήσουν να χειριστείτε καλύτερα τα προβλήματά σας και να δουλέψετε τα συναισθήματα που συνδέονται με την κατάθλιψη ώστε τελικά να την αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά. Η συμμετοχή σε ομάδες στήριξης οροθετικών, όταν υπάρχουν, βοηθά επίσης να αντιμετωπιστεί ή να προληφθεί η κατάθλιψη.
Τι βοηθάει ακόμα στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης;
Το να μιλήσετε με αγαπημένα σας πρόσωπα ίσως σας προσφέρει την υποστήριξη που χρειάζεστε σε αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής σας, αλλά δεν πρέπει να πάρουν τη θέση ενός ειδικού. Επιπλέον, τα βότανα και οι εναλλακτικές θεραπείες βοηθούν αλλά και πάλι δεν πρέπει να αντικαταστήσουν την ψυχοθεραπεία ή τη φαρμακευτική αγωγή, αν τελικά αποδειχθεί ότι χρειάζονται φάρμακα.
Είναι απαραίτητο να ενημερώνετε τον γιατρό σας για οποιαδήποτε φάρμακα παίρνετε. Επίσης καλό είναι να ενημερώσετε τα μέλη της οικογένειάς σας και τους πιο έμπιστους φίλους σας οι οποίοι θα σας στηρίξουν για να μην υποτροπιάσετε.
Αναδημοσίευση από το hiv.gr